دوازدهمین پیش نشست تخصصی دومین همایش ملی «انقلاب اسلامی و افق تمدنی آینده» با موضوع «هم سرنوشتی تمدنی» برگزار شد. در این نشست دکتر احد قراملکی رئیس بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به بحث لغت‌شناسی همسرنوشتی اشاره کردند و سرنوشت را مترادف با اقبال، بخت، تقدیر، طالع، قدر، قسمت، قضا، مقدر، سرانجام وعاقبت معنا کردند.
عبارت‌های «سرنوشت» و «تقدیر» اگر چه اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند اما دارای معانی مجزایی هستند.
ایشان با بیان داشتند که سرنوشت یا تقدیر به یک سری اتفاقات از پیش تعیین شده که معمولاً اشاره به آینده دارد، گفته می‌شود و ریشه اعتقاد به سرنوشت در این باور است که اتفاقات جهان یک نظم طبیعی را دنبال می کند. عبارت‌های «سرنوشت» و «تقدیر» اگر چه اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند اما دارای معانی مجزایی هستند.به عقیده جبرگرایان چون انسان به جبر آفریده شده و به جبر از دنیا می رود، تمام اعمالش جبری است، زیرا تک تک افعال در طول عمر انسان دخالت دارد و این در حالی است که بر اساس اعتقاد اغلب فرق و مکتب‌های مخالف و موافق جبرگرایی موضوع مرگ و تولد نوعی جبر تکوینی است در نتیجه هر آنچه با جبر هماهنگي هاي تلفني با شخصيتهايي كه در خصوص طرح خاطرات دارند آغاز و با جبر به پایان رسد با جبر در حال وقوع است. جبر گرایان معتقدند که اختیار انسان نه در افعال او بلکه در تفکر و جهان بینی اوست و بر پایه همین تفکر انسانها به بهشت یا دوزخ می روند.
به گفته قراملکی دیدگاه دوم علت و علولی هستند، از نظر آنها افراد تهی مغز به قسمت عقیده دارند و افراد دانا و قوی به علت و معلول معتقدند. در واقع انسان نمی‌تواند مستقیما مقدرات خود را تعیین کند ولی می تواند با انتخاب صحیح افکار به طور غیرمستقیم بر مقدرات خویش تاثیر و نفوذ نماید.
ایشان دیدگاه سومی را مطرح و از مفهوم «همسرنوشتی» به‌عنوان یکی از مفاهیم قدرتمند یاد کرد که قدرتی دو سویه دارد، به این معنا که هم می‌تواند مخرب و زیان‌بار و هم سازنده و سکوی پرش باشد.
رئیس بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در ادامه به خصیصه مهم و اما کمتر بیان شده «پیش‌بینی‌پذیری» اشاره کرد و افزود: پیش‌بینی‌پذیری یک مفهوم اخلاقی و به معنی پایبندی به حقوق شهروندان است.
???? وی با بیان اینکه پیش‌بینی‌پذیری خصلت مهمی است و روند رفتار ما با افراد جامعه باید قابل پیش بینی باشد، گفت:گذار از بربریت به مدنیت در واقع گذار از پیش‌بینی‌ناپذیری به پیش‌بینی‌پذیری است و یکی از ویژگیهای مهم منافق پیش‌بینی ناپذیری است.
???? تجارب بشری در هدایت همسرنوشتی
قراملکی همزیستی را به دو گونه شوربختانه که بازندگی و نیکبختانه که بالندگی را در پیش دارد، تقسیم کرد و ادامه داد: بشر از قدیم الایام همسرنوشتی شوربختانه را درک می‌کرد مثلا انسانها در بلایای طبیعی همچون خشکسالی، زلزله ، سیل و... با یکیدگر هم سرنوشت هستند.
وی تصریح کرد: تمدن را با هم سرنوشتی تمدنی می‌توان معنا کرد و خیزش‌های تمدنی گاهی ناشی از هم سرنوشتی تمدنی است.
رئیس بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی با بیان اینکه هم سرنوشتی تمدنی در روزگار ما خبر خوشی در پیش ندارد، گفت: متاسفانه شعاری ضد تمدنی که همه جا تسری یافته این است که انسان به انجام هر تجربه و رفتاری مجاز است
وی افزود: موضوع زیست عفیفانه بحث صرفا تمدنی است و اگر از زیست عفیفانه عدول کنیم و به شعار مجاز بودن انسان به انجام هر رفتار و تجربه توجه کنیم، تلاش بشر در شکوفایی تمدن بی فایده است.
دکتر قراملکی اظهار کرد: در واقع همسرنوشتی می‌تواند تهدید و یا فرصت باشد و آن چه مهم است هدایت هم سرنوشتی از شوربختانه به نیکبختانه است.